Kościół ewangelicko-augsburski pod wezwaniem Chrystusa
Zbawiciela w Olsztynie to jedna z trzech świątyń znajdujących się w
obrębie olsztyńskiego Starego Miasta, stoi w rogu starego rynku
przy ulicy Zamkowej. Obiekt zbudowany został w latach 1876-1899 w stylu
neogotyckim, a poświęcony 15 października 1877 roku. W 1939 r. w
Olsztynie mieszkało 14 tys. ewangelików, w 2007 roku parafia liczyła
około 500 osób.
Gmina ewangelicko-augsburska (luterańska) powstała na terenie Olsztyna w
1779 roku. Na jej potrzeby władze oddały wówczas całe piętro w
północnym skrzydle zamku, gdzie zorganizowano kaplicę, mieszkanie proboszcza i szkołę. Od 1828 roku
zaczęto ubiegać się o budowę niezależnej świątyni. W roku 1832 zakupiono od
miasta plac między rynkiem a fosą zamkową. Pierwszy projekt opracował w
grudniu 1838 roku inspektor budowlany Schwinck z Królewca. Niestety ze
względu na brak funduszy nie przystąpiono do budowy. Nowe możliwości w
zakresie inwestycji miejskich pojawiły się dopiero po zwycięstwie Prus
nad Francją. Proboszczem był wtedy ks. Albert Zapatka,
który od razu ponowił starania o budowę kościoła. Autorem nowego projektu był mistrz murarski
z Olsztyna, Puhlmann. 9 czerwca 1876 roku położono kamień
węgielny pod przyszły kościół, stał się nim głaz narzutowy tzw.
„Łyński Kamień”, który od lat spoczywał w tym miejscu. Kamień węgielny usytuowany jest wprost pod ołtarzem i
obejmuje powierzchnię całej absydy. Głównym wykonawcą budowy był mistrz
murarski Matthias Toffel. 15 października 1877 r. odbyła się w
Olsztynie uroczystość poświecenia kościoła. Kościół był kilkakrotnie remontowany: po raz pierwszy w 1899 r., a
ostatni – w latach 200-2001. Kościół zaprojektowano na 500 miejsc siedzących, 310 na dole i 190 na emporach.
Gmina ewangelicko-augsburska (luterańska) powstała na terenie Olsztyna w 1779 roku. Na jej potrzeby władze oddały wówczas całe piętro w północnym skrzydle zamku, gdzie zorganizowano kaplicę, mieszkanie proboszcza i szkołę. Od 1828 roku zaczęto ubiegać się o budowę niezależnej świątyni. W roku 1832 zakupiono od miasta plac między rynkiem a fosą zamkową. Pierwszy projekt opracował w grudniu 1838 roku inspektor budowlany Schwinck z Królewca. Niestety ze względu na brak funduszy nie przystąpiono do budowy. Nowe możliwości w zakresie inwestycji miejskich pojawiły się dopiero po zwycięstwie Prus nad Francją. Proboszczem był wtedy ks. Albert Zapatka, który od razu ponowił starania o budowę kościoła. Autorem nowego projektu był mistrz murarski z Olsztyna, Puhlmann. 9 czerwca 1876 roku położono kamień węgielny pod przyszły kościół, stał się nim głaz narzutowy tzw. „Łyński Kamień”, który od lat spoczywał w tym miejscu. Kamień węgielny usytuowany jest wprost pod ołtarzem i obejmuje powierzchnię całej absydy. Głównym wykonawcą budowy był mistrz murarski Matthias Toffel. 15 października 1877 r. odbyła się w Olsztynie uroczystość poświecenia kościoła. Kościół był kilkakrotnie remontowany: po raz pierwszy w 1899 r., a ostatni – w latach 200-2001. Kościół zaprojektowano na 500 miejsc siedzących, 310 na dole i 190 na emporach.
