392. Okolice Olsztyna / Szczęsne, Klewki

Dawno nie było na blogu elementów warmińskich, zatem nadrabiamy. Kościoły, kapliczki i krzyże, czyli Święta Warmia. Więcej na Warmia fotograficznie.

Warmińskie kościoły to czerwień gotyku, piękno polnych kamieni, drewno i otaczająca zieleń. To kościoły wśród pól rzepaku, łanów zboża i wspaniałych lasów. To sanktuaria w Gietrzwałdzie, Stoczku Klasztornym, Głotowie, Krośnie i Klebarku Wielkim. Od lat ludzie pielgrzymują do tych miejsc, poszukując łaski i odnowienia duchowego. Tu pisałem o warmińskich łosierach.

Geneza kapliczek jest bardzo stara i niezbyt jasna, posiadająca przynajmniej kilka sugerowanych źródeł. Według jednej z wersji, nazwa wywodzi się od łacińskiego wyrazu ~cappa (płaszcz). Domniemywa się, że chodzi o płaszcz św. Marcina, biskupa z Tours, który przechowywany był w specjalnej celi wewnątrz niewielkiego kultowego budynku, zwanego właśnie „kaplicą”. Według innych tez już św. Ambroży, biskup Mediolanu z II poł. IV wieku wspominał o kapliczkach jako o miejscach kultu. Oficjalnie zgodę na odprawianie nabożeństw przy kapliczkach zatwierdził sobór w Agda z początków VI wieku. Na Warmii spotykamy typ kapliczek słupowych (umieszczonych na drewnianych lub murowanych wysokich słupach). W okresie późniejszym, kapliczki ustawiano na skrzyżowaniach dróg, w miejscach objawień religijnych lub ważnych dla społeczności lokalnej wydarzeń. Ze względu na niski koszt budowy fundowane były przez mniej zamożnych wiernych. Są nieodłącznym elementem krajobrazu polskiego. Kapliczki warmińskie stanowią jeden z najbardziej charakterystycznych elementów krajobrazu kulturowego Warmii. To najważniejszy, tak sądzę, zabytek Warmii. Prawdopodobnie konieczność budowania kapliczek wzięła się z czasów kolonizacyjnych tych terenów.  Były one istnym drogowskazem, chroniły przed złem, śmiercią, burzami i stanowiły punkt modlitewny. W niektórych z nich umieszczony był dzwonek, którego dźwięk ostrzegał mieszkańców przed niebezpieczeństwem lub wzywał wiernych na modlitwę Przeważająca większość warmińskich kapliczek pochodzi z przełomu XIX/XX wieku. Świadczą o tym daty umieszczone na metalowych chorągiewkach i typowy dla ówczesnego budownictwa sakralnego, neogotycki styl. Najstarszą warmińską kapliczkę możemy odnaleźć w Dobrągu. Data powstania to 1601 rok.

Szczęsne, Klewki, barokowy kościół pw. św. Walentego i Rocha.  
Wieś została nadana rycerzowi pruskiemu Clauko von Hohenbergowi (Mikołajowi Klauko) przez biskupa Jana Stryprocka. Lokację od Kapituły Warmińskiej otrzymały 13 kwietnia 1352 roku. Obszar obejmował 40 łanów lasu. Wieś jest o rok starsza od Olsztyna. W Klewkach znajduje się kościół z 1481 roku (początkowo drewniany, wielokrotnie odnawiany, obecnie murowano-drewniany), z barokowym ołtarzem głównym z końca XVIII wieku. W 1718 świątynia została zniszczona w pożarze, odbudowano ją w 1720, przebudowano na początku XX w. Strop nawy pokryty został barokowo-ludową polichromią, przedstawiającą Matkę Boską, św. Walentego i św. Rocha. Ołtarz rokokowy z obrazem św. Walentego datowany jest na początek XX w. W ołtarzu bocznym umieszczono obraz św. Rocha, a w zwieńczeniu obraz Matki Boskiej Bolesnej z siedmioma mieczami. Na kościele chorągiew z 1352 r. Poniżej Klebark Wielki.